Το μέλι από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα!!!

ο Αρισταίος, εισηγητής της καλλιέργειας των μελισσών

Η μελισσοκομία έχει παλιά παράδοση. Από τους προϊστορικούς χρόνους οι άνθρωποι ήξεραν να παίρνουν το μέλι και να το χρησιμοποιούν στη διατροφή τους. Ο Ησίοδος και ο Πίνδαρος αναφέρουν ότι ο Αρισταίος, γιος του Απόλλωνα και της Κυρήνης, ήταν ο εισηγητής της καλλιέργειας των μελισσών.. Πρώτος σταθμός του Αρισταίου ήταν η Καία, όπου δίδαξε στους κατοίκους του νησιού τη μελισσοκομία. Έτσι ο Αρισταίος και η μέλισσα θα γίνουν τα βασικά σύμβολα της Κέας.

Σε διάφορες ζωγραφικές παραστάσεις που βρέθηκαν στις Πυραμίδες της Αιγύπτου, εικονίζονται άνθρωποι που ασχολούνται με τη μελισσοκομία.

Το αρχαιότερο μέλι του κόσμου ανακαλύφθηκε στη Γεωργία. Αν και οι αρχαιότεροι μελισσοκόμοι θεωρούνται οι Σουμέριοι, οι Γεωργιανοί μπορούν να υπερηφανεύονται γιατί στη χώρα τους βρέθηκε το αρχαιότερο μέλι. Γεωργιανοί αρχαιολόγοι  ανακάλυψαν ίχνη μελιού στην εσωτερική επιφάνεια πήλινων αγγείων σε έναν αρχαίο τάφο, που χρονολογείται περίπου 5.500 χρόνια πριν.

Στην αρχαία Ελλάδα επίσης η μελισσοκομία βρισκόταν σε αρκετά υψηλό επίπεδο. Άλλωστε από την εποχή αυτή υπάρχουν τα γραπτά του Αριστοτέλη για τη μελισσοκομία. Οι απόψεις του αυτές εξακολουθούσαν να ισχύουν μέχρι και το μεσαίωνα.

μελισσοκόμοι στην αρχαία Ελλάδα

Ο μεσαίωνας δεν πρόσθετε και πολλά καινούρια πράγματα στη μελισσοκομία, εκτός ίσως από τον καπνό, όταν επρόκειτο να ασχοληθεί κανείς με τις μέλισσες, ώστε αυτές να μην αγριεύουν πολύ.

μεσαιωνική μελισσοκομία

Αργότερα η μελισσοκομία αποτέλεσε είδος ασχολίας των μοναχών στα μοναστήρια, όπου και αναπτύχθηκε σημαντικά. Αναγράφεται ότι στο μνήμα του Ιπποκράτη εγκαταστάθηκε σμήνος μελισσών που το μέλι τους θεράπευε παιδικές ασθένειες. Ο Δημόκριτος χρησιμοποιούσε πάντα το μέλι στη διατροφή του και έζησε περισσότερο από 100 χρόνια!!!

Και μία κυψέλη από τα παλιά χρόνια:  Παλαιότερα χρησιμοποιούσαν παρόμοιες κυψέλες, όπου το μελίσσι αναπτυσσόταν οριζόντια και όχι κατακόρυφα, κάνοντας την κυψέλη πιο προσβάσιμη και εύχρηστη για το μελισσοκόμο και τις συνθήκες διαβίωσης των μελισσιών πιο φυσικές.

                Βλέπουμε λοιπόν μία τεράστια ιστορία του μελιού μέχρι σήμερα! Στις μέρες μας παρατηρείται το φαινόμενο όλο και περισσότεροι άνθρωποι να θέλουν να ασχοληθουν με τη μελισσοκομία. Οι λόγοι πολλοί: κρίση, ανεργία, επερχόμενη φτώχεια και πολλοί άνθρωποι μη ελπίζοντας πλέον σε θέση στο δημόσιο τομέα, στρέφονται στη φύση και στο επάγγελμα του μελισσοκόμου που θεωρείται παραδοσιακό. Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι και τόσο εύκολα όσο τα φαντάζονται μερικοί που σκέφτονται ότι δε χρειάζεται να έχεις δική σου γη όπως ο κτηνοτρόφος. Ούτε παίζουν ρόλο η γοητεία που ασκεί το μέλι στους ανθρώπους και η ρομαντική ατμόσφαιρα γύρω από τη φύση και τα μελίσσια. Πολλοί έρχονται και μας ρωτούν  ‘‘πώς να γίνω μελισσοκόμος;’’ και επειδή αναφέρουμε πρώτα τις δυσκολίες που εχει το επάγγελμα και τα έξοδα, την κούραση, σωματική και ψυχική (αφού εξαρτάται και από τον καιρό), νομίζουν ότι δε θέλουμε να γίνουν μελισσοκόμοι για να μη μας κλέψουν τη δουλειά!

                Η αλήθεια είναι ότι μελισσοκόμος θα γίνεις γιατί γνώρισες τη μέλισσα και την αγάπησες τόσο που δεν μπορείς να μην ασχοληθείς με αυτήν! Θα γίνεις γιατί είσαι εργατικός και έχεις γνωση, εμπειρία και μεράκι για τις μέλισσες και κυρίως για δουλειά!Γλυκά κέρδη από τη μελισσοκομία έχουν μόνο όσοι μελισσοκόμοι την αγαπούν πραγματικά και έχουν τουλάχιστον 10 χρόνια που ασχολούνται με αυτή!!!

                Δεν προσπαθούμε να αποθαρρύνουμε κανέναν που τώρα πάει να ξεκινήσει και να γίνει μελισσοκόμος, αλλά όποιος νομίζει ότι θα κερδίσει εύκολα χρήματα κάνοντας λίγα μελίσσια,παίρνοντας  λίγα μηχανήματα,παρακολουθώντας και κάποια μελισσοκομικά σεμινάρια και σημαίνει ότι έγινε μελισσοκόμος είναι μύθος! Υπάρχει πάντα τρόπος να ανακαλύψετε αν μπορείτε να τα καταφέρετε, αν κάνετε κάποια μελίσσια ερασιτεχνικά για αρχή, αλλά η μελισσοκομία εκεί που έχει φτάσει η κατάσταση σήμερα, έχει καταντήσει ακριβό χόμπι για αριστοκράτες.. Κάπως έτσι είναι η ιστορία του μελιού μέχρι σήμερα και συγχωρέστε μας για την ‘‘περίληψη’’, καθώς η ιστορία του μελιού δεν τελειώνει!!!!

ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΓΓΕΛΙΑ!!!

ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ μελίσσια και παραφυάδες που ξεχειμωνιάζουν στην Καλαμάτα και σε κοφίνια. 
Επίσης πωλούνται βασίλισσες χαλκιδικιώτικης ράτσας. 
Για πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε στο e-mail : melivrasna@gmail.com ή στο 
τηλ.: 23970 26677. 

Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ

     ΠΩΣ ΞΕΧΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΣΕ ΕΝΑ ΜΕΛΙΣΣΙ; 

     Η βασίλισσα διακρίνεται εύκολα από τις εργάτριες και τους κηφήνες. Είναι αρκετά πιο μεγαλόσωμη από την εργάτρια και μακρύτερη από τον κηφήνα, αλλά λιγότερο πλατιά από αυτόν. Σε σχέση με το μήκος του σώματος, τα φτερά της είναι πολύ πιο κοντά απ'ότι του κηφήνα ή της εργάτριας. Μία συζευγμένη βασίλισσα που ήδη έχει αρχίσει να γεννάει, τη βρίσκουμε συνήθως  επάνω ή κοντά σε κηρήθρες με ασφράγιστο γόνο και είναι περιτριγυρισμένη από νεαρές εργάτριες. Οι εργάτριες κατασκευάζουν τα βασιλικά κελιά, όπου θα εκτραφούν οι βασίλισσες. 

εργάτρια-κηφήνας-βασίλισσα  (queen-drone-worker)

     Tόσο ο κηφήνας όσο και η βασίλισσα δεν έχουν κεντρί και δηλητήριο, σε αντίθεση με τις εργάτριες που έχουν. 

ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΒΑΣΙΛΙΣΣΕΣ ΚΑΙ ΓΙΝΕΤΑΙ Ο ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ

     Οι εργάτριες και οι βασίλισσες προέρχονται από γονιμοποιημένα αυγά, ενώ οι κηφήνες προέρχονται από αυγά μη γονιμοποιημένα. Έτσι από το ίδιο αυγό, είναι δυνατό να δημιουργηθεί βασίλισσα ή εργάτρια. Η διαφοροποίηση είναι αποτέλεσμα μίας ειδικής διατροφής που λαμβάνουν οι βασίλισσες από τη στιγμή που θα βγουν από το αυγό μέχρι που θα μεταμορφωθούν σε τέλειο έντομο. Τρέφονται αποκλειστικά και μόνο από βασιλικό πολτό από την αρχή μέχρι το τέλος της ζωής τους!!! Η βασίλισσα ζει 3-4 χρόνια χάρη στο βασιλικό πολτό και είναι το μόνο μέλος στην κυψέλη που γεννάει αυγά. Με βασιλικό πολτό τρέφονται και οι εργάτριες, αλλά για ένα διάστημα που ΔΕΝ ξεπερνά τις 48 ώρες. Στη συνέχεια τρέφονται με μείγμα μελιού, γύρης κλπ.  Το μείγμα αυτό περιέχει κάποια ουσία που τελικά προκαλεί εκφυλισμό των γεννητικών οργάνων των εργατριών, τα οποία ατροφούν και δεν αναπτύσσονται. Έτσι γίνονται τελικά ατελή θηλυκά έντομα, δηλαδή εργάτριες μέλισσες. Οι κηφήνες τρέφονται και αυτοί με μείγμα μελιού και γύρης.

 ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ

   Η βασίλισσα γονιμοποιείται μόνο μία φορά στην αρχή της ζωής της. Τότε εγκαταλείπει τη φωλιά και πετά στον αέρα συνοδευόμενη από μερικές δεκάδες κηφήνες. Η ''γαμήλια τελετή'' και το ζευγάρωμα γίνεται πάντα στον αέρα. Στο γαμήλιο ταξίδι η βασίλισσα δεν συνοδεύεται από τις εργάτριες  και ουσιαστικά μένει απροστάτευτη. Το γεγονός αυτό έχει τη μεγαλύτερη αξία στη φυσική επιλογή των μελισσών. Αν η βασίλισσα δεν είναι ικανή να αποφύγει τους εχθρούς της, τότε πρέπει να πεθάνει χωρίς να αφήσει απογόνους. Τη θέση της θα πάρει κάποια άλλη που θα αποδειχθεί πιο γερή και πιο ικανή.  

 ζευγάρωμα βασίλισσας με κηφήνα στο ''γαμήλιο ταξίδι''

    Μετά το ζευγάρωμα η βασίλισσα επιστρέφει στην κυψέλη. Γεννά ως το τέλος της ζωής της χωρίς να ζευγαρώσει ποτέ ξανά. Οι φύλακες εργάτριες επιτρέπουν στη βασίλισσα να περάσει μόνο εφόσον έχει γονιμοποιηθεί, διαφορετικά δεν την αφήνουν να περάσει μέχρι που να γονιμοποιηθεί. Οι κηφήνες δεν επιτρέπεται να περάσουν, μετά το ''γαμήλιο ταξίδι'' είναι καταδικασμένοι σε θάνατο!!!!

η βασίλισσα κατά λάθος πηγαίνει να μπει μετά το ''γαμήλιο ταξίδι'' σε λάθος μελίσσι και ο φρουρός την κόβει!!

Η ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΗ ΤΟΥ ΜΕΛΙΟΥ

Το μέλι είναι το μόνο τρόφιμο στον πλανήτη που δε θα χαλάσει ή δε θα σαπίσει ποτέ. Μπορεί μόνο να κρυσταλλώσει. Με το καλό μέλι υπάρχει πάντα αυτό το πρόβλημα, στο κρύο κρυσταλλώνει και γίνεται μία ενιαία μάζα.Τι σημαίνει κρυσταλλωμένο μέλι όμως;;;;;

Στην πραγματικότητα θα παραμείνει για πάντα μέλι. Ωστόσο εάν το αφήσετε σε ένα ψυχρο, σκοτεινό μέρος για πολύ καιρό, αυτό θα στερεοποιηθεί. Όταν συμβεί αυτό, απλά χαλαρώνουμε το καπάκι από το βάζο που το έχουμε και βάζουμε το δοχείο με το μέλι σε ζεστό νερό, όχι όμως βραστό. Σβήνουμε τη φωτιά και το αφήνουμε να υγροποιηθεί. Στη συνέχεια είναι τόσο καλό, όσο ήταν και στην αρχή!

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!!
ΠΟΤΕ ΜΗ ΒΡΑΣΕΤΕ ΤΟ ΜΕΛΙ ΚΑΙ ΜΗ ΤΟ ΒΑΛΕΤΕ ΣΕ ΦΟΥΡΝΟ ΜΙΚΡΟΚΥΜΑΤΩΝ, ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΧΑΘΟΥΝ ΤΑ ΕΝΖΥΜΑ ΤΟΥ


Οπότε ένα μέλι που είναι ποιοτικό, είναι φυσικό κάποια στιγμή να κρυσταλλώσει. Υπάρχουν όμως είδη μελιού που κρυσταλλώνουν και μερικά που ΔΕΝ κρυσταλλώνουν. 

• Τα δασόμελα δεν κρυσταλλώνουν: 

Το μέλι Ελάτης Μαινάλου Βανίλιας, από μαύρο έλατο του όρους Μαινάλου στην 
Αρκαδία, ένα   ονομαστό προϊόν για τη γεύση του και τη μικρή συγκέντρωσή του σε σάκχαρα. 
Είναι από τις πιο σπάνιες κατηγορίες μελιού, ίσως η πιο σπάνια παγκοσμίως, 
με φανταστική γεύση και άρωμα. 

• Τα ανθόμελα κρυσταλλώνουν συνήθως σε χρονικό διάστημα μικρότερο από 6 μήνες. 

To ανθόμελο παράγεται κυρίως από το νέκταρ των λουλουδιών (θυμαριού, πορτοκαλιάς, βαμβακιού, ηλίανθου, ερείκης κλπ.)

• Τα μέλια με μικτή σύνθεση κρυσταλλώνουν περίπου στους 6-12 μήνες.